Nhiều người cho rằng chỉ có người lớn mới mắc bệnh trầm cảm. Tuy nhiên, điều này là hoàn toàn sai lầm.

Theo thống kê, số trẻ em và thanh thiếu niên bị trầm cảm ngày càng gia tăng. Trầm cảm, lo âu ở trẻ em và thanh thiếu niên thường là bệnh phối hợp.

Ước tính trong số trẻ mắc bệnh trầm cảm thì có khoảng 11% - 69% trẻ lo âu bị trầm cảm và 15% - 75% trẻ trầm cảm bị rối loạn lo âu. Hơn 50% trẻ đang bị trầm cảm sẽ tái phát trầm cảm lúc trưởng thành, nên cần chẩn đoán và điều trị sớm.

Khi bị mắc bệnh trầm cảm và lo âu, sẽ có nguy cơ dẫn đến tử vong. Tần suất mắc căn bệnh này đang ngày một gia tăng, là vấn đề nhận được sự quan tâm của toàn xã hội.

Số trẻ em và thanh thiếu niên bị trầm cảm đang ngày càng gia tăng.

Trên thực tế, rối loạn trầm cảm ở trẻ em và vị thành niên có những đặc điểm khác so với người lớn, chúng ta cần quan tâm, phát hiện kịp thời rối loạn này ở trẻ, để có biện pháp can thiệp, nhằm nâng cao chất lượng sống cho trẻ, cải thiện thành tích học tập và định hướng cho trẻ phát triển lành mạnh.

Triệu chứng của trầm cảm ở trẻ em

Các triệu chứng của trầm cảm ở trẻ em khác nhau. Triệu chứng chính của trầm cảm xoay quanh nỗi buồn, một cảm giác tuyệt vọng, thay đổi tâm trạng và có thể bao gồm:

- Thay đổi trong ăn uống: Ăn nhiều hoặc chán ăn

- Những thay đổi trong giấc ngủ - mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều

- Kêu la hoặc khóc lóc

- Khó tập trung

- Kích động hoặc giận dữ, gây hấn

- Liên tục cảm giác buồn chán, tuyệt vọng

- Thu rút với xã hội

- Tăng độ nhạy cảm để từ chối

- Mệt mỏi và giảm năng lượng

- Phàn nàn về cơ thể (chẳng hạn như đau bụng, đau đầu) không đáp ứng với điều trị

- Giảm khả năng hoạt động trong các sự kiện và hoạt động tại nhà hoặc với bạn bè, trường học, các hoạt động ngoại khóa và các sở thích khác hoặc lợi ích

- Cảm giác vô dụng hoặc tội lỗi

- Ảo giác: Thường là ảo thanh

- Suy nghĩ kém

- Suy nghĩ về cái chết hoặc tự sát

Trầm cảm ở trẻ em - Những hệ lụy 

Không phải tất cả trẻ đều có đầy đủ các triệu chứng này. Trong thực tế, hầu hết sẽ biểu hiện các triệu chứng khác nhau, tại các thời điểm khác nhau và trong các thiết lập khác nhau.

Mặc dù, một số trẻ có thể tiếp tục hoạt động khá tốt, nhưng hầu hết trẻ bị trầm cảm sẽ bị một sự thay đổi đáng chú ý trong hoạt động xã hội, mất hứng thú trong trường học và thành tích học tập không đạt kết quả cao. Trẻ cũng có thể bắt đầu sử dụng ma túy hoặc rượu, đặc biệt là ở lứa tuổi trên 12 tuổi.

Trầm cảm rất hay dẫn đến tự tử. Thiếu niên thời nay dễ tự sát hơn những thế hệ trước. Lý do gây ra bao gồm: Sự gia tăng tỷ lệ rối loạn trầm cảm, gia tăng lạm dụng chất kích thích, sử dụng chất gây nghiện nhiều hơn. Gia tăng sang chấn tâm lý xã hội và gia tăng những phương tiện tự sát sẵn có.

Trầm cảm ở trẻ em và vị thành niên có những đặc điểm khác so với trầm cảm ở người lớn.

Lời khuyên thầy thuốc

Việc phát hiện sớm và điều trị trầm cảm ở người trẻ có thể giảm được tình trạng bệnh lý, tử vong và những nguy cơ do những hành vi không thích hợp.

Mặc dù tương đối hiếm ở thanh thiếu niên dưới 12, trẻ cố gắng tự tử và có thể bốc đồng khi trẻ đang buồn bã hay tức giận. Tự sát ở trẻ em thường xảy ra với một tiền sử gia đình bạo lực, lạm dụng rượu, hoặc lạm dụng thể chất, tình dục.

Vì vậy, lời khuyên cho các bậc phụ huynh là hãy theo dõi trẻ thật sát sao, khi trẻ có những biểu hiện nêu trên, phải đưa trẻ đến cơ sở y tế để được nhân viên y tế khám và theo dõi kịp thời.

Bác sĩ Thanh Phương.