Cách đây 100 năm, bệnh còi xương ở trẻ vô tình được chữa khỏi khi trẻ được tắm nắng dưới ánh nắng mùa hè. Mãi sau đó, GS. Windaus khám phá ra “liều thuốc” đó chính là vitamin D, chứ không phải ánh nắng. Thực ra, ánh nắng giúp cơ thể tự tổng hợp Vitamin D và bệnh còi xương là bệnh do thiếu hụt Vitamin D. Vì công trình ý nghĩa này, GS. Windaus đã được chọn để nhận giải Nobel vào năm 1928. Kể từ đó, tắm nắng vẫn được xem là cách tốt cho việc lấy vitamin D.

Nhưng trong khoảng 10 năm gần đây, khi có những thay đổi lớn của khí hậu và tầng ozon, nhiều tổ chức y tế lớn trên thế giới, bao gồm WHO và Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Mỹ đã dần thay đổi quan điểm này và tắm nắng chủ đích để lấy vitamin D đã không còn được khuyến khích cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

TẠI SAO CHỦ ĐÍCH PHƠI NẮNG ĐỂ LẤY VITAMIN D KHÔNG CÒN ĐƯỢC KHUYẾN KHÍCH CHO NHÓM TRẺ NHỎ?

Mặc dù cho đến hiện nay, vẫn còn nhiều cha mẹ vẫn nhầm lẫn rằng phơi nắng sớm hoặc chiều muộn để giúp trẻ lấy vitamin D. Tuy nhiên các nghiên cứu khoa học cho thấy tắm nắng để có vitamin D cần thực hiện từ sau 9-10h sáng đến trước 3h-4h chiều. Lý do là bởi lúc này trong ánh nắng mới có UVB - tia duy nhất kích thích tiền tố vitamin D dưới da chuyển hoá thành vitamin D. Tuy nhiên, thời điểm này cũng là lúc có nhiều tia UVA – thủ phạm gây sạm da, ung thư da. UVA luôn tồn tại trong ánh nắng mặt trời bất kể sáng, trưa, chiều, tối, thậm chí cả khi trời âm u.

Theo báo cáo của BV Nhi Benioff thuộc ĐH California, Mỹ, da của nhóm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa hoàn chỉnh và rất nhạy cảm với các tác động của tia cực tím, nên trẻ rất dễ bị tổn hại bởi tia UV. Cùng với sự gia tăng mức độ ô nhiễm môi trường, khói bụi khiến việc chủ đích tắm nắng để lấy vitamin D không còn được khuyến khích.

Theo cân nhắc hiện nay của Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Mỹ, việc bổ sung vitamin D cho nhóm trẻ này thông qua đường uống được khuyến khích vì vẫn đảm bảo trẻ nhận đủ lợi ích của vitamin D, mà còn ngăn ngừa những nguy cơ đối với sức khỏe của trẻ.

TẠI SAO VITAMIN D QUAN TRỌNG?

Không giống như các vitamin khác, phần lớn cơ thể có thể nhận đủ từ thực phẩm, nhưng riêng với vitamin D thì rất hiếm có thể nhận đủ chỉ từ thực phẩm.

Vitamin D có vai trò quan trọng với cơ thể trong việc giúp hấp thụ tốt canxi từ thực phẩm, giúp xương, răng chắc khoẻ, trẻ tăng chiều cao. Vitamin D đồng thời còn củng cố hệ miễn dịch của cơ thể luôn hoạt động đúng chức năng, nhờ đó giúp tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ mắc một số bệnh nhiễm trùng đường hô hấp…

Do đó, nếu thiếu hụt vitamin D, đặc biệt trong các giai đoạn tăng trưởng, trẻ thường tăng trưởng kém, không đạt được chiều cao tối ưu và gia tăng nguy cơ mắc bệnh do hệ miễn dịch suy yếu.

BỔ SUNG VITAMIN D NHƯ THẾ NÀO?

Khuyến nghị vitamin D cho trẻ dưới 5 tuổi cần 400IU/ngày.

Ủy Ban SACN, Bộ Y Tế Anh cũng khuyến nghị thêm: nếu trẻ từ 5 tuổi hay người trưởng thành ít ra nắng trong khoảng từ 10h sáng - 3h chiều, ít nhận được vitamin D từ thực phẩm... vẫn rất cần bổ sung vitamin D để phòng ngừa nguy cơ còi xương (với trẻ em) và loãng xương (với người lớn), cũng như làm tăng khả năng miễn dịch tự nhiên của cơ thể...

Dạng vitamin D thông qua đường uống được khuyến khích. Trong đó, dạng xịt hoặc nhỏ giọt được khuyên cho nhóm trẻ nhỏ vì dễ sử dụng, tránh bị hóc. Theo nghiên cứu của TS. Todd, ĐH Ulster, Anh, một số vitamin D dạng xịt trực tiếp vào miệng như Dimao Vitamin D3 400 IU cho thấy lợi ích trong gia tăng hấp thụ vitamin D cũng như sự tiện lợi khi sử dụng và sự thích thú hợp tác của trẻ.

Lý do là bởi niêm mạc miệng đặc biệt là vùng dưới lưỡi với vô số mao mạch nằm ngay lớp dưới màng đáy của tế bào biểu mô nên vitamin D3 được hấp thu thẳng vào vòng tuần hoàn mà không chịu tác động của dịch tiêu hóa.

KHI ĐÃ BỔ SUNG VITAMIN D, TRẺ CÓ CẦN PHƠI NẮNG NỮA KHÔNG?

Hoạt động phơi nắng chủ đích lấy vitamin D là không cần thiết. Tuy nhiên, các hoạt động sinh hoạt vui chơi ngoài trời cho nhóm trẻ này vẫn quan trọng, không phải cho việc lấy vitamin D mà là giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch và giảm thời gian thụ động trên màn hình TV, iPad, điện thoại. Do đó, khuyến khích trẻ hoạt động vui chơi ngoài trời vào những khung giờ không quá nắng gắt, hoặc lựa chọn khu vực chơi có bóng râm hay mái che là có nhiều lợi ích

Bạn cũng nên cho trẻ thoa keo chống nắng có chỉ số SPF 30 ít nhất 15 phút trước khi trẻ tắm biển, hồ bơi hoặc tham gia các hoạt động vui chơi dưới trời nắng gắt.

Notes:

Holt K, et al. Nutrition supervision: Infancy. In: Bright Futures Nutrition. 3rd ed. Elk Grove, Ill.: American Academy of Pediatrics; 2011

Vitamin D & Iron Supplements for Babies: AAP Recommendations

-----------

Nếu phát hiện hoặc chứng kiến hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em hoặc lao động trẻ em, xin đừng thờ ơ. Bạn hãy:
- Gọi đến Tổng đài Quốc gia Bảo vệ Trẻ em 111
- Báo cáo qua Ứng dụng Tổng đài 111
- Liên hệ các tài khoản chính thức của Tổng đài 111:
+ Facebook Tổng đài Quốc gia Bảo vệ Trẻ Em: https://www.facebook.com/tongdaiquocgiabvte
+ Zalo Tổng đài 111 https://zalo.me/1249273939821550616