Nhà triết học vĩ đại người Hi Lạp Aristotle từng nói rằng: "Hãy cho tôi 1 cậu bé cho đến 7 tuổi và tôi có thể cho bạn thấy cậu ta như thế nào khi lớn." Hàng ngàn năm sau, khoa học hiện đại vẫn cùng quan điểm này của ông về thế giới của trẻ trước 7 tuổi? GS. Lipton, nhà khoa học tiên phong người Mỹ về gen di truyền và hành vi của não bộ, từng nói rằng: "95% cuộc sống của chúng ta sẽ được lập trình trong 7 năm đầu đời". Vậy điều gì trước 7 tuổi cha mẹ chúng ta cần tránh bỏ lỡ để trẻ phát triển tốt nhất.

1. Nói chuyện với trẻ

Hãy tận dụng mọi thời gian để nói chuyện với trẻ. Não bộ trẻ trong suốt độ tuổi này có thể truy xuất lên đến 100,000 từ mỗi ngày. Tốc độ xử lý này giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, nhận thức và hành vi xã hội. Hãy luôn tìm cách mở rộng vốn từ cho trẻ. VD. thay vì nói là "con gà", hãy thêm những từ có thể làm nó đa dạng hơn . VD như "gà ác có lông trắng, mình đen" hoặc âm thanh như gà trống thì gáy ò ó o!

Theo GS. Lipton, liệu lớn lên trẻ có trở thành 1 người diễn thuyết tốt hay không chính là ở giai đoạn này trẻ có được cha mẹ quan tâm nói chuyện hay là chỉ cho trẻ 1 chiếc điện thoại.

2. Cho trẻ hiểu bạn không "ba phải".

Độ tuổi này trẻ sẽ học chính là từ môi trường của trẻ- điều mà trẻ sẽ được lập trình cho giai đoạn sau. Theo những nghiên cứu, người ảnh hưởng lớn nhất ở trẻ lúc này chính là cha mẹ của trẻ, chứ không phải thầy cô hay bạn bè. Do đó, đừng nghĩ bạn nói gì, làm gì đều được. Có những lúc bạn cần là người cha người mẹ thể hiện quan điểm rõ ràng trong xử lý các hành vi của trẻ. Chỉ có 2 lựa chọn trên cuộc đời này. Đó là "có" hoặc "không", giống như chỉ có "trắng" và "đen". Do đó, khi cần cho thì "cho", khi cần nói không phải nói "không". Đừng vì trẻ bướng bỉnh hay ăn vạ mà bạn thay đổi quyết định của bạn.

3. Chơi với trẻ

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao trẻ có quá nhiều năng lượng để hét lớn, chạy đùa mỗi ngày? Một nghiên cứu bởi TS. Birat ĐH Clermont-Auvergne, Pháp cho chúng ta biết rằng: trẻ con có năng lượng và khả năng phục hồi năng lượng nhanh hơn cả 1 người lớn có luyện tập thể thao. Sự đặc biệt này là cho mục đích gì? Mọi đứa trẻ sinh ra sẽ có một nhiệm vụ đặc biệt là khám phá thế giới này thông qua hoạt động vui chơi.

Trong 1 bài nói, GS. Lipton đã chia sẻ: chơi giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, như cách trẻ nhập vai trong 1 trò chơi "uống trà và ăn bánh quy làm từ đất sét". Điều này giúp trẻ đẩy nhanh các kết nối thần kinh tích cực trong não bộ.

Như chúng ta biết, những mối nối nào không có kết nối sẽ bị biến mất sau độ tuổi này. Càng nhiều hoạt động kết nối não bộ trẻ càng phát triển

Hãy dành thời gian vui chơi với trẻ! Đừng để trẻ phí thời gian nằm dài với TV hay điện thoại. Trò chơi không cần phải có những đồ chơi đắt tiền. Bạn chính là điểm trung tâm của mọi trò chơi hay đồ chơi của trẻ.

4. Dạy trẻ càng nhiều điều tốt càng tốt

Khả năng nhớ là điều đặc biệt trong độ tuổi này. Do đó, giúp trẻ trải nghiệm càng nhiều điều tốt lành và nhân nghĩa trong giai đoạn này là 1 cách giúp trẻ trở thành 1 người tốt. Đọc sách về các tấm gương và việc làm tốt cũng là 1 cách. Những điều nhỏ nhặt hằng ngày bạn có thể giúp trẻ phát triển như biết nghĩ cho người khác, xin lỗi khi làm ai đó đau hay bực mình, cảm ơn khi ai đó làm gì cho mình, học cách vui vẻ và mỉm cười mỗi ngày...

---

Notes: Anh Nguyen

Birat A. et al. 2018. Metabolic and Fatigue Profiles Are Comparable Between Prepubertal Children and Well-Trained Adult Endurance Athletes. Front. Physiol. 9:387.

Lipton, B. 2013. How We are Programmed the First 7 Year of Our Life

----

Hãy liên hệ với tổng đài 111 hoặc số điện thoại 02437476154 nếu bạn đang mong muốn được hỗ trợ trực tiếp.

Văn phòng tư vấn trị liệu tâm lý trẻ em - số 44/84 Ngọc Khánh - Ba Đình - Hà Nội:
- Đánh giá, tư vấn, trị liệu tâm lý miễn phí cho trẻ em bị bạo lực, xâm hại hoặc bị ảnh hưởng của bạo lực dẫn đến sang chấn tâm lý.

- Đánh giá, tư vấn, trị liệu tâm lý trực tiếp cho những trẻ em bị rối nhiễu như trẻ tự kỉ, trẻ tăng động giảm chú ý, trẻ bị trầm cảm, trẻ chậm phát triển trí tuệ, chậm phát triển ngôn ngữ.

- Tham vấn tâm lý làm bạn cùng con ở tuổi dậy thì

- Tham vấn tâm lý stress, trầm cảm, lo âu.